De valkuil van de superheld

Hoe een mindset gericht op groei het verschil maakt

Werk je in een organisatie die de statische mindset aanhangt of gericht is op groei? Heb je het gevoel dat mensen je alleen maar beoordelen of dat ze je helpen bij je ontwikkeling? Hoe gedraag jij je ten opzichte van andere mensen op het werk? Ben je een baas of medewerker met een statische mindset, gefocust op je eigen macht en heb je weinig oog voor het welzijn van je werknemers? 

Uit het onderzoek van Carol Dweck blijkt dat de mate waarin mensen een groei- of statische mindset hebben, belangrijke consequenties heeft voor hun gevoel, gedrag en ontwikkeling. Heslins gaat hierin nog een stapje verder. Hij stelt dat de mate waarin mensen al dan niet geloven dat hun talenten kunnen ontwikkeld worden door passie, opleiding en volharding een impact hebben op hun bevlogenheid en functioneren. De mindset van elke werknemer heeft met andere woorden een impact op het succes van je organisatie. Ik nodig je uit om je organisatie te onderzoeken, vanuit welke mindset wordt er bij jullie gewerkt, leiding gegeven, ...?

Organisaties en mensen met een statische- of groeimindset

De hype van het talent heeft menig organisaties bereikt, en toch zit er een onwaarschijnlijk grote valkuil aan dit talentdenken. De 'besten' worden aangetrokken, ze krijgen al het vertrouwen omdat het immers de besten in hun soort zijn. De eerste successen leiden al gauw dat het predicaat 'genie' en maakt de organisatie blind voor zijn of haar tekortkomingen en falen. Ze krijgen nog meer geld, nog meer verantwoordelijkheden, ... Vanuit de focus op talent, creëer je binnen een organisatie een cultuur die talent aanbidt en zo werknemers ertoe aanzet om  zich overdreven getalenteerd voor te doen. Zowel de 'getalenteerde' leidinggevende als de 'getalenteerde' werknemer liegen als het erop aankomt liever dan dat ze fouten moeten toegeven, hun falen onder ogen moeten zien, hulp vragen binnen de organisatie of samenwerken. 

Het onderzoek van Collins beschrijft waarin succesvolle bedrijven zich onderscheiden van anderen. De factor die absoluut bepalend blijkt, is het type leider. Zijn onderzoek toont dat het niet zozeer gaat over charismatische types met een opgeblazen ego en een zogenoemd talent. Het zijn vaak bescheiden mensen die voortdurend vragen stellen en het vermogen bezitten om de harde werkelijkheid onder ogen te zien - dat wil zeggen: falen, ook dat van henzelf, accepteren, terwijl ze blijven geloven in uiteindelijk succes. Ze geloven met andere woorden in de ontwikkeling van de mens. Ze hebben een mindset gericht op groei. 

Een organisatie met medewerkers die met passie en verlangen een doel willen bereiken, op zoek gaan naar dialoog en openstaan voor eerlijke feedback leggen de basis van een organisatie met een mindset gericht op groei. Niet individuele talenten, heldendom of ego staan centraal, wel de prestaties van een team. Organisaties die daarentegen doordrongen zijn van het behalen van persoonlijke status, waar een cultuur van zelfvoldaanheid leeft vanuit de idee "wij zijn superieur, maar ik ben superieur aan jou", zijn zelden bezig met de belangen van de organisatie. Ze leiden tot intriges, represailles, een roddelcultuur, machtsspelletjes ten voordele van het persoonlijk gewin. 

Op het moment dat iedereen hetzelfde gaat denken, niemand nog een kritische houding aanneemt of een onbegrensd geloof heeft in een getalenteerd leider, de genie, ontstaat er een vanuit dat groepsdenken een vals gevoel van veiligheid. Mensen worden meegesleurd in hun eigen superioriteit. Ze hebben nog nauwelijks oog voor hun eigen zwaktes en blinde vlekken. Besluitvorming ten gunste van de organisatie wordt gefnuikt van creatieve en innovatieve ideeën wat de toekomst van de organisatie danig onder druk kan zetten. 

Sarah De Backer

Inspiratiebronnen: Carol Dweck - Mindset, de weg naar een succesvol leven

Je overtuigingen worden je gedachten,

Je gedachten worden je woorden,

Je woorden worden je acties,

Je acties worden je gewoontes, 

Je gewoontes worden je waarden,

Je waarden worden je bestemming.

M. Gandhi